مفهوم و ماهیت حقوقی سرمایه
برای اینکه شرکت شکل بگیرد مستلزم داشتن سرمایه می باشد.تامین سرمایه نیز بر عهده شرکا می باشد. بنابراین شرکا می بایست آورده ی مالی برای شرکت داشته باشد تا سرمایه ی شرکت از مجموع آنها شکل بگیرد. سرمایه را می توان اینچنین تعریف کرد؛ « حقی که مالک یا مالکین شرکت نسبت به دارایی شرکت دارند. لذا آورده شرکاء بعد از ورود به شرکت به دارایی و سرمایه شرکت تبدیل می شود. به بیان دیگر سرمایه هر شرکتی از مجموعه آورده های نقدی و ارزش آورده های غیر نقد که در اساسنامه و شرکت نامه قید می شود تشکیل می شود.
میزان سرمایه شرکت
شرکا می توانند به هر میزان که در نظر داشته باشند سرمایه برای شرکت تعیین نمایند و به سرمایه شرکت اضافه کنند.در ایران مطابق با قوانین ثبت شرکت ها، سرمایه شرکت های سهامی عام از پنج ملیون ریال و سرمایه شرکت های سهامی خاص، از یک ملیون ریال نباید کمتر باشد. چنانچه در شرکت های سهامی عام یا خاص اگر کمتر از مبالغ فوق باشد،شرکا می بایست تا یک سال مبلغ کسری را جبران کنند یا نوع شرکت را تغییر دهند.چنانچه این کار صورت نگیرد باید شرکت را منحل نمایند.
اعتبار یک شرکت در سرمایه شرکت بطور مستقیم تاثیر گذار است. یعنی با افزایش سرمایه به میزان اعتبار شرکت افزوده می شود و چنانچه ضرر و زیانی به موجب انجام نشدن تعهدات به شرکت وارد شود جبران آن نیز ساده تر می باشد. با افزایش سرمایه شرکت این امکان را دارد که از بانک ها و موسسات مالی تسهیلات دریافت کنند چرا که سرمایه شرکت ملاک دریافت تسهیلات می باشد. بانک ها قادرند تا ۱۰ برابر سرمایه شرکت وام و تسهیلات در اختیار شرکتها قرار دهند.لذا مقدار سرمایه شرکت هم از نظر سهامداران و هم از نظر مشتریان و هم از دید بانکها دارای اهمیت ویژه ای می باشد.
انواع سرمایه
سرمایه نقدی
به آوردههای نقدی شرکاء و سهامداران در ابتدای تأسیس شرکت یا بعد از تأسیس شرکت سرمایه نقدی گفته میشود.
سرمایه غیر نقدی
برای سرمایه غیر نقدی شرکت، محدودیتی در نظر گرفته نشده، شرکاء شرکت میتوانند آوردههای خود مانند محل استقرار شرکت، تجهیزات یا لوازم مورد نیاز برای تأسیس شرکت و حتی دانش فنی خود را به عنوان آورده غیرنقدی خود معرفی نمایند .
نکات مهم درباره سرمایه شرکت
در صورتی می توان در سرمایه شرکت تغییر ایجاد کرد که در اساسنامه بیان شده باشد.یعنی در صورتی که پس از تشکیل شرکت سهامداران تصمیم به تغییر در سرمایه شرکت بگیرند باید مجمع عمومی شرکت تشکیل شده و در اساسنامه نیز قید و اصلاح شود.
در ثبت شرکت با مسئولیت محدود تمامی سرمایه شرکت میتواند نقدی، غیرنقدی یا ترکیبی از این دو باشد لکن در ثبت شرکت سهامی خاص دست کم 35٪ سرمایه شرکت باید بصورت نقدی در بانک سپرده شود.
در شرکت مسئولیت محدود کل سرمایه شرکت در تعهد مدیرعامل شرکت می باشد ولی در شرکت سهامی خاص سهامداران 65% از سرمایه شرکت را تعهد می کنند و 35٪ سرمایه شرکت در بانک سپرده خواهد شد.
سرمایه شخص در شرکت با مسئولیت محدود معادل ریالی دارد و نمیتوان آن را به سهام تقسیم یا تبدیل کرد. در صورتی که در شرکت سهامی خاص سرمایه شرکت به سهام قسمت شده و تعداد سهام هر سهامدار مشخص می باشد.